Ondernemingsraad

De ondernemingsraad (OR) behartigt de belangen van het personeel in een organisatie. De OR mag ook meepraten over bedrijfseconomische beslissingen van de directie. Ieder bedrijf/ organisatie met meer dan 50 werknemers is verplicht om een ondernemingsraad in te stellen. Het aantal OR-leden hangt af van de grootte van het bedrijf en ligt tussen de drie en vijfentwintig. Een ondernemingsraad bestaat uit werknemers uit het bedrijf die namens het personeel overleg voeren met de bestuurder van de organisatie (doorgaans de directeur).

Een OR heeft een aantal rechten

• Recht op informatie – De OR heeft het recht op alle informatie die voor de vervulling van zijn taak nodig is. Minimaal twee keer per jaar vindt een overlegvergadering plaats over de algemene gang van zaken van de organisatie.
• Adviesrecht – Voor belangrijke financiële, economische en organisatorische besluiten moet de directie advies vragen aan de OR. Het advies is niet bindend, maar moet wel serieus genomen worden. Als het advies genegeerd wordt, moet dat schriftelijk gemotiveerd worden.
• Instemmingsrecht – Voor besluiten die betrekking hebben op personele regelingen moet de directie instemming vragen. Als de OR niet akkoord gaat, mag de directie de regeling niet uitvoeren. Doet hij dat toch, dan kan de OR de nietigheid van het besluit inroepen en zo nodig naar de kantonrechter stappen.
• Initiatiefrecht – De OR kan ook zelf met voorstellen komen waarvan hij denkt dat dit goed is voor de organisatie en/of de medewerkers.

Ruimte voor eigen afspraken
De OR en de werkgever hebben ruimte om eigen afspraken te maken. Bijvoorbeeld over hoe ze de wettelijke verplichtingen precies invullen. Of over extra bevoegdheden of voorzieningen voor de OR. Zulke afspraken moeten zij schriftelijk vastleggen.

Achterban raadplegen
De OR kan bij belangrijke kwesties de achterban raadplegen. Bijvoorbeeld als de werkgever voorstelt om arbeidstijden of de pensioenregeling aan te passen. Maar wanneer er volgens de medewerkers extra benodigdheden binnen het team moeten worden aangeschaft om de kwaliteit te bevorderen. De werkgever moet de OR in staat stellen om dit te doen. Werknemers moeten de gelegenheid krijgen om te reageren.

Deskundigen raadplegen
De OR mag ook deskundigen raadplegen. Dat kan iemand zijn die in de organisatie werkt, zoals het hoofd personeelszaken. Maar de OR kan ook iemand van buiten de onderneming inschakelen. Bijvoorbeeld een organisatiedeskundige.

Arbeidsomstandigheden en de OR
Besluiten over de arbeidsomstandigheden vallen onder het instemmingsrecht en zullen dus altijd goedkeuring moeten krijgen van de ondernemingsraad. Het gaat hier bijvoorbeeld om:

• Het opzetten en uitvoeren van de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E);
  Een RI&E dient te bestaan uit;
• Inventarisatie van de aanwezige gevaren en van de al genomen risico beperkende maatregelen op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn, ook met specifieke aandacht voor werknemers die behoren tot de ‘bijzondere categorieën van werknemers’ (bijvoorbeeld gedeeltelijk arbeidsgeschikten, zwangere, jeugdigen en ouderen).
  – De evaluatie van de risico’s die aan de gevaren zijn verbonden.
  – De prioritering van de risico’s.
• Het opstellen en uitvoeren van het Plan van Aanpak;
  – De vaststelling welke maatregelingen genomen zullen worden.
  – Het instemmen met de persoon en de positie van de preventiemedewerker. Mandy Wetzels is preventiemedewerker binnen IZT.
• Het kiezen van een arbodienstverlener en het mede vormgeven van de inhoud van het contract.

Wat kan de OR voor ons als medewerkers betekenen?
Een OR overlegt over het ondernemingsbeleid en de personeelsbelangen. Zo bevordert de OR dat:

• er voldoende werkoverleg is;
• er goede arbeidsomstandigheden zijn;
• regels voor arbeidsvoorwaarden, arbeidstijden en rusttijden worden nageleefd;
• medewerkers gelijk behandeld en beloond worden;
• een bedrijf of organisatie gehandicapte werknemers en allochtonen in dienst neemt;
• Regelingen/ afspraken maken rondom ziekte, zwangerschap en pensioen.

Wat doet de ondernemingsraad met individuele vragen vanuit de achterban?
De ondernemingsraad is er vooral voor de belangen van meerdere werknemers. In principe doet de ondernemingsraad niet aan individuele belangenbehartiging. De vakbond staat daar sterker in dan de ondernemingsraad. Toch kan de ondernemingsraad niet iedere vraag afhouden. Een vraag van een individu kan meerdere werknemers aangaan, misschien speelt het binnen het hele team? In dat geval is het goed dat de ondernemingsraad zich sterk maakt. Is de vraag echter te persoonlijk, dan kan de ondernemingsraad iemand doorsturen naar de bond of naar andere rechtshulp doorverwijzen.

Wat moet de ondernemingsraad voor de achterban doen?
De ondernemingsraad is een gekozen vertegenwoordiging van het personeel, maar eenmaal gekozen bijna vrij in zijn opstelling naar de achterban. In de Wet op de Ondernemingsraden (WOR) staan een paar bepalingen over de communicatie met de achterban. De ondernemingsraad moet zijn agenda’s en notulen in de organisatie bekend maken en een jaarverslag verspreiden.
De manier waarop is soms in het or-reglement vastgelegd. Iedere ondernemingsraad gaat op een andere manier om met de achterban. Toch is het van belang om regelmatig contact te houden zodat ondernemingsraad en de achterban informatie en meningen kunnen uitwisselen. Op die manier weet de ondernemingsraad wat er leeft en weet de achterban wat de ondernemingsraad doet.

Heeft de ondernemingsraad toestemming nodig van de achterban om advies of instemming te geven?
Nee. Na de or-verkiezingen heeft de achterban geen formele invloed meer op de ondernemingsraad. Door OR-leden aan te spreken of via de e-mail kan de achterban proberen invloed uit te oefenen, maar de ondernemingsraad kan dat naast zich neerleggen.
Een verstandige ondernemingsraad zal bij belangrijke onderwerpen bij de betrokken collega’s om hun mening vragen. Dat vergroot het draagvlak voor OR-voorstellen. Dat steuntje in de rug kan nodig zijn in het overleg met de werkgever. Medewerkers kunnen nieuwe ideeën of wensen aandragen waar de OR-leden nog niet gedacht hadden. Mensen raken zo ook meer betrokken bij het OR-werk, waardoor het bij verkiezingen aantrekkelijker wordt je kandidaat te stellen.

Heeft de ondernemingsraad instemmingsrecht over primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden?
Het instemmingsrecht is een sterk recht bij onderwerpen die te maken hebben met belangrijke veranderingen van de arbeidsvoorwaarden en veranderingen van de arbeidsomstandigheden. Dat instemmingsrecht geldt echter niet voor alle arbeidsvoorwaarden. In artikel 27 lid 1 van de Wet op de Ondernemingsraden (WOR) staan de regelingen en systemen opgesomd waarbij de OR gebruik kan maken van zijn instemmingsrecht. Een systeem van reiskostenvergoedingen valt er niet onder. Bovendien heeft het instemmingsrecht vooral betrekking op regelingen en niet op de hoogte, duur kortom niet op de omvang van een arbeidsvoorwaarde. Voorbeeld: een beloningssysteem kan er wel onder instemmingsrecht vallen maar de hoogte van het loon niet.

Primaire of secundaire arbeidsvoorwaarden
Over het algemeen vallen primaire arbeidsvoorwaarden zoals hoogte van loon, arbeidsduur er niet onder.
Voor zover het gaat om regelingen kunnen sommige secundaire arbeidsvoorwaarden er wel onder vallen. De onderwerpen die onder het instemmingsrecht vallen zijn: regeling voor pensioen, winstdeling of een spaarregeling, regelingen voor werktijden, vakantie, arbeidsomstandigheden, personeelsopleidingen, beloning- of functioneringssysteem regels voor veiligheid en gezondheid van werknemers, het aanstellen, bevorderen of ontslaan van medewerkers de registratie van, omgang met en bescherming van persoonsgegevens, personeelsbeoordeling regels omtrent klachtenbehandeling, personeelsvolg- of registratiesystemen, regelingen voor ziekteverzuim.

Voor ongeveer 85 procent van de werknemers in Nederland is een cao van toepassing. De arbeidsvoorwaarden die daarin staan, gelden in ieder geval. Als er in de cao een onderwerp is opgenomen dat ook bij het instemmingsrecht van de ondernemingsraad staat, kan dit niet nog eens aan de ondernemingsraad ter instemming worden voorgelegd. Tenzij de cao nog wat ruimte openlaat om op bedrijfsniveau een regeling verder in te vullen.

OR- leden binnen IZT- Limburg
De ondernemingsraad ziet er als volgt uit:
– Nicole Bastiaens; Team 1 / 2
– Ria Hendriks; Team 3 / 4
– Stef Giua; Gedelegeerd toetser / team kantoor
– Emmy van Mierlo; team kantoor

Jaarverslagen

Jaarverslag Ondernemingsraad 2018

Jaarverslag Ondernemingsraad 2019

Jaarverslag Ondernemingsraad 2020

Jaarverslag Ondernemingsraad 2021

Hoe je de OR vragen kunt stellen of op de hoogte brengen van een onderwerp dat speelt binnen het team / de organisatie?
Jullie kunnen een mailtje sturen naar ons eigen OR emailadres; ondernemingsraad@izt-limburg.org Hier kunnen vragen naar toegestuurd worden waarvan jullie denken dat ze betrekking hebben op de OR. Je krijgt in ieder geval altijd een antwoord wat te doen met je vraag! Verdere zijn onze OR-leden altijd bereid om je/jullie vragen persoonlijk in ontvangst te nemen. Via ONS medewerkers portaal is het ook mogelijk om een van de OR leden op te zoeken en te berichten.

Wat wij jullie als achterban adviseren:
Zorg dat je navraagt aan je collega’s bijvoorbeeld binnen het werkoverleg dat belangrijke zaken waarvan jullie denken dat de OR hiermee iets kan/moet terecht komt bij een van de OR-leden.
Zoals eerder al vermeld is de OR niet bedoeld om persoonlijke situaties op te lossen. Probeer daarom eerst te checken of dit daadwerkelijk ook andere collega’s treft.

Mocht je toch twijfelen of je situatie/ kwestie/ probleem iets voor de OR is
Schroom niet én maak gebruik van onze expertise als ONDERNEMINGSRAAD!

Wij hopen in ieder geval op een goede samenwerking in het belang van ons allemaal als werknemer binnen IZT-Limburg!

Met vriendelijke groet,
OR – leden IZT-Limburg